احتمالا شما هم نام کورتون ( کورتن ) یا دارو های کورتیکواستروئید را شنیده‌اید. از ب کمپلکس و زینک پلاس که بگذریم به کورتون و فواید و عوارض این دارو می‌رسیم. فرقی نمی‌کند که قرص یا آمپول تزریقی آن را استفاده کنید، این دارو به عنوان یک مسکن و آرام بخش عضلات می‌تواند درد های آرتزور و التهاب مفاصل را کاهش دهد؛ درباره این مسکن قوی چه می‌دانید؟ با مجله دلتا همراه باشید.
کورتون ( کورتن ) چیست؟
کورتیکو استروئیدها یا کورتون (Corticosteroids) به استروئید هایی گفته می‌شود که در بخش قشری کورتکس ( غده فوق کلیوی آدرنال ) ساخته می‌شوند. کورتون ها انواع مختلفی دارند که از آنها به عنوان دارو و مسکن های قوی برای کاهش درد های مفصلی و … استفاده می‌شود البته عوارض مصرف این دارو ها بیشتر از فواید آنها است و مصرف قرص یا آمپول آن باید حتما با تجویز پزشک باشد.
انواع کورتون ( کورتن )
نام علمی کورتون، کورتیکواستروئید است و به شکل قرص، آمپول، اسپری و پماد های موضعی در بازار وجود دارد. کورتون ها موادی با شباهت و ارتباط نزدیک با کورتیزون هستند؛ یعنی همان هورمونی که به شکل طبیعی از قشر آدرنال یا ناحیه فوق کلیوی مغز ترشح می‌شود. انواع کورتون یا کورتیکو استروئیدها شامل بتامتازون، دگزامتازون، کورتیزون، تریامسینولون و … است که هر کدام دوز مصرفی و کاربرد درمانی خاص خود را دارند.
نقش کورتیزون در بدن
کورتیزون نقش مهمی در کنترل تعادل آب و نمک بدن دارد. ضمن اینکه میزان کربوهیدرات ها، چربی و سوخت و ساز پروتئین ها را نیز تنظیم می‌کند.
موارد مصرف کورتون
آیا کورتون فقط داروی ضد روماتیسم است؟ کورتیکواستروئید ها برای درمان وضعیت های مختلفی در بدن به کار می‌روند؛ این دارو می‌تواند روماتیسم مفصلی، لوپوس، آرتریت ایدیوپاتیک جوانان، بیماری التهاب روده و … را کنترل و درمان کند. از داروی کورتن میتوان به صورت خوراکی، تزریق در عضله یا ماهیچه یا استعمال موضعی روی پوست استفاده کرد.
فواید کورتون ( کورتن )
همانطور که گفتیم، دارو و مسکن کورتون می‌تواند بسیاری از درد ها و التهاب های مفاصل بدن و درد ناشی از آنها را بهبود دهد البته این دارو باید با تجویز پزشک مصرف شود؛ چون عوارض جانبی بسیاری دارد، حتی بیشتر از فواید آن که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
آیا قرص و آمپول کورتون ( دگزامتازون ) چاق کننده است؟
آیا کورتون باعث چاقی می‌شود؟ بله! از قرص و آمپول کورتون برای چاقی صورت و افزایش اشتها استفاده می‌شود اما این چاقی ناشی از تورم است و یک عارضه محسوب می‌شود. یکی از انواع کورتن های چاق کننده صورت که بسیار قوی است، دگزامتازون یا همان دگزا است.
کورتون درمانی و استفاده از دگزامتازون علاوه بر اینکه اشتها را زیاد می‌کند، از طریق تورم باعث چاقی و پف کردن صورت می‌شود که این مسئله ناشی از افزایش چربی در بدن است؛ در نتیجه بیمار احساس می‌کند که چاق، نیرومند و پر انرژی شده است. اما حقیقت تلخ این است که تمام کورتون ها با استفاده مکرر باعث تحلیل رفتن عضلات بدن و پوکی استخوان خواهند شد، بهتر است قبل از مصرف دگزا با پزشک مشورت کنید.
پیشنهاد مطالعه : برای اطلاعات بیشتر درباره التهاب مفاصل می‌توانید به مقاله ” نقرس یا آرتروز ، بیماری مفصلی شایع ” مراجعه کنید.
عوارض جانبی کورتون ( کورتن )
اثرات جانبی مصرف کورتیکواستروئیدها می‌تواند بسیار جدی باشد؛ یکی از شایع ترین اختلال هایی که مصرف بیش از حد کورتون می‌تواند در بدن ایجاد کند، تضعیف عملکرد غدد فوق کلیوی است که این مسئله باعث ترشح بی اندازه کورتیزول می‌شود. از جمله عوارض مصرف بیش از حد کورتون:
- افزایش اشتها و چاقی
- تجمع چربی در ناحیه سینه، صورت، قسمت بالایی کمر و شکم
- فشار خون بالا
- انواع دیابت
- کبودی سیاه و آبی رنگ روی پوست ( عوارض کورتون بر پوست )
- پوکی استخوان
- نازک شدن و قرمزی پوست و جوش و آکنه
- آب مروارید
- مشکلات کلیوی ( عوارض کورتون بر کلیه )
- افزایش خطر ابتلا به عفونت
- زخم معده
- مشکلات روانی مثل افسردگی
میزان دُز مصرفی کورتون ( کورتن )
طبق نظر پزشکان، گفته می‌شود که اگر مصرف ۵ میلی‌گرم پردنیزون را پایه مقایسه سایر کورتیکواستروئیدها قرار بدهیم، دُز مصرفی انواع کورتون به این ترتیب است:
- ۰/۶ تا ۰/۷۵ میلی‌گرم از بتامتازون؛
- ۲۵ میلی‌گرم از کورتیزون؛
- ۰/۷۵ میلی‌گرم دگزامتازون؛
- ۲۰ میلی‌گرم از هیدروکورتیزون؛
- ۴ میلی‌گرم از متیل‌پردنیزولون؛
- ۵ میلی‌گرم از پردنیزولون؛
- ۴ میلی‌گرم از تریامسینولون و ….
البته تمام این موارد و اصلا اینکه بدن شما برای کاهش درد به این مسکن و داروی ضد التهاب قوی نیاز دارد یا خیر به نظر و تشخیص پزشک شما بستگی دارد؛ پس از مصرف خودسرانه این دارو خودداری کنید تا گرفتار عوارض جانبی آن نشوید.
